Phong cảnh cổ kính mùa đông ở Vienna
Tâm hồn Nga đã được nêu lên thành hình thái kiêu hãnh của tầm vóc, của nét lãng mạn và chiều sâu ngôn ngữ của gạch, đá, kính… Bao bọc quanh tất cả các hình khối kiến trúc mọc lên từ vùng đất hoang ven biển bắc, mạnh mẽ như ý chí con người.
St. Petecbua được sánh với Venice hay Venice mang sắc thái St. Petecbua? Câu hỏi thật thú vị và đôi khi, lời giải đáp chưa chắc tìm được ngay sự tán đồng.
Mang trong mình lịch sử 300 năm, St. Petecbua không thể coi là thành phố cổ, nhưng những gì nơi đây chứa đựng lại nhuốm màu cổ kính, tráng lệ và huy hoàng. Chính bởi sắc thái rất Âu châu, chính bởi những con đường cổ lát đá, và những khối nhà mang kiến trúc Gothic xây bằng đá xám, soi bóng bên dòng sông mà ta chợt có ý nghĩ so sánh Venice và St. Petecbua - hai thành phố có nhiều nét tưng đồng, dẫu bất kỳ ai khi đã tới đây đều biết, dù ít, dù nhiều về lịch sử của St. Petecbua , thành phố đã được kiến tạo theo lệnh của Pie Đại đế 301 năm trước.
Chính xác là ngày25/6/1703, khi vùng này còn là cửa biển hoang vu với chuỗi đo gần như vô giá trị về mặt kinh tế, song lại vô cùng hiểm yếu về mặt quốc phòng, thường xuyên bị người Thuỵ Điển tấn công. Pie Đại đế với nhãn quan rộng lớn và ý chí sắt đá của một Sa hoàng – người vô cùng hâm mộ văn hoá phương Tây đã quyết định khởi công xây dựng kinh đô mới của nước Nga theo mô hình Châu Âu. Những kiến trúc sư giỏi nhất từ nước Pháp và ý đã được mời về, để từ một cơ ngơi ban đầu chỉ là pháo đài lẻ loi canh giữ bờ biển, cả một vùng phía Bắc nước Nga đã sững sờ hiện lên thủ đô đậm chất lãng mạn và tất nhiên, đẹp tuyệt! St. Petecbua được hình thành trên nền của gần 100 hòn đảo lớn nhỏ, trong đó có 42 đảo chính, được kết nối bởi 315 cây cầu bắc ngang qua 68 dòng sông, kênh rạch, và quan trọng nhất là dòng Neva. Chảy giữa lòng thành phố, Neva không chỉ là dòng nước lớn mà trở thành huyết mạch giao thông nối liền với biển, là linh hồn bao bọc St. Petecbua, để từ đó hình ảnh chú gấu Misa hàng trăm năm ngủ im lìm trong tuyết bỗng vụt trở thành “người khổng lồ” trước con mắt Châu Âu. Quảng trường trước Cung điện Mùa Đông vẫn sừng sững cây cột đá nguyên khối cao 25,6m, nặng 600 tấn như thể hiện ý chí nước Nga, sân quảng trường vẫn đều đặn vô số đường tròn kết từ gạch cổ, và mặt tường của Cung điện Mùa Đông vẫn nguyên vẹn những pho tượng chạm khắc theo phong cách Gothic… Ba thế kỷ trôi qua không phi là thời gian dài, song những cuộc biến động chính trị, những nỗi ưu tư… tất cả đều đã từng che phủ bóng đen lên thành phố huy hoàng này, và chỉ sau giải phóng vài năm, bàn tay con người đã dựng lại một thành phố hệt khi xưa. ý chí của những kiến trúc sư Pháp và ý đã được tiếp nối bởi tình yêu con người đối với kinh thành cổ…
Tại đây, niềm tự hào của người Nga, cũng như nguyện vọng của Pie Đại đế xưa vẫn được hậu thế duy trì để kiến tạo kinh thành. Bất kỳ hình khối kiến trúc nào của St. Petecbua cũng đều tuân theo phong cách Gothic cổ điển với những vòm cửa cuốn, gờ tường, phù điêu trang trí… thanh nhã trên chân bệ tường vững chắc. Dạo trên mặt đá lát của quảng trường, dựa lưng vào chân bệ chạm trổ tinh xảo của cột Khi hoàn và chiêm ngưỡng dãy tượng kỵ sĩ kiêu hùng in trên nền trời vần vũ mây trắng, ta như được trở lại ngày xưa, thời các Sa hoàng đã bằng sức mạnh mãnh liệt, đưa nước Nga đang tơi tả như tấm thảm cũ bởi chế độ nông nô cát cứ và tư tưởng tôn giáo trì trệ, vụt đứng dậy thành đế quốc hùng mạnh với tiềm lực kinh tế và sức mạnh quân sự khiến Châu Âu kinh ngạc. Chỉ trong 300 năm, thành phố này đã tạo nên biết bao trang khi sử với những trận chiến được tôn vinh là kinh điển trong lịch sử chiến tranh thế giới: Cuộc đại chiến trên biển Bắc đánh tan đội hải thuyền Thuỵ Điển năm 1721, và gần đây nhất: cuộc chiến tranh vệ quốc vĩ đại… Mỗi trận chiến đều lưu lại dấu tích trên bầu trời phương Bắc, và khi khúc nhạc khi hoàn cất lên bên bờ Neva, những công trình kiến trúc đồ sộ được dựng lên để ghi vào lịch sử. Những công trình đó là điểm viếng thăm giá trị của du khách: Cổng Khi hoàn, nhà thờ Chính thống, quảng trường Isaakevaski… mỗi công trình là một dấu tích tiêu biểu của mỗi giai đoạn.
Song, đâu phi tất cả được xây dựng nhằm mục đích tôn vinh chiến thắng. Vút cao trên nền trời là những mái chóp của các nhà thờ chủ yếu thuộc dòng Chính thống giáo, sừng sững ven sông những toà nhà dù xây dựng từ hàng trăm năm trước vẫn khiến cặp mắt đời sau kinh ngạc về quy mô và đường nét thanh nhã. Dấu ấn của tâm hồn Nga không chỉ thể hiện ở những hàng cây đều đặn, những thảm cỏ xanh mướt hay những bức tường gỗ thô mộc, mà còn được nâng lên thành hình thái kiêu hãnh của tầm vóc, của nét lãng mạn và chiều sâu ngôn ngữ của đá, gạch, kính… bao bọc quanh tất cả các hình khối kiến trúc mọc lên vùng đất hoang ven biển Bắc, mạnh mẽ như ý chí con người.
Thành phố bên bờ sông Neva
St. Petecbua – Venice của phưng Bắc với những đêm trắng mộng mơ…
Nếu có một lần đến với dòng sông Neva, bạn sẽ cảm thấy tâm hồn bị cuốn hút theo dòng chay dào dạt. Dòng sông đó vừa mạnh mẽ, hùng vĩ, cuồn cuộn đổ ra vịnh Phần Lan, vừa lãng mạn, nên th, ôm ốp lấy thành phố St. Petecbua . Neva không chỉ là nhân chứng lặng câm chứng kiến bao chiến công hiển hách của nước Nga, mà còn đem đến cho thành phố St. Petecbua một vẻ đẹp mộng m, huyền diệu.
Thành phố của những trang sử hào hùng
So với châu Âu già cỗi thì St. Petecbua còn rất trẻ, chỉ gần 300 tuổi. Năm 1703, sau khi giành chiến thắng trước Thuỵ Điển trong cuộc chiến tranh miền Bắc, Peter Đại đế đã quyết định xây dựng pháo đài để bảo vệ vùng châu thổ sông Neva. Ngày 27/5/1703, pháo đài Peter-Paul được khởi công xây dựng trên đảo Zayachii, và từ đó St. Petecbua ra đời và phát triển. Ngày 27/5 đã trở thành ngày sinh nhật chính thức của St. Petecbua.
Hơn hai trăm năm sau, cũng chính tại thành phố này, chiến hạm Rạng Đông của những người Bonsevic đã nổ súng vào cung điện Mùa Đông, bắt đầu cho một sự kiện lịch sử trọng đại làm “rung chuyển thế giới, sự kiện Cách Mạng tháng Mười Nga thành công. Chiến hạm đó giờ được hạ neo bên bờ sông Neva, trở thành “nhân chứng lịch sử” thu hút khách du lịch thập phương.
Cuộc chiến tranh Vệ Quốc vĩ đại (1941-1945) đã ghi lại trang sử bi thương và anh dũng nhất của St. Petecbua. Cuộc chiến đấu đầy hy sinh, gian khổ trong vòng vây của quân phát xít Đức gần 900 ngày (từ 8/9/1941 đến 27/01/1944) đã cướp đi sinh mạng gần 1 triệu người (hn 1/3 dân số), nhưng thành phố không đầu hàng. Thành phố thật xứng đáng với tên gọi thành phố anh hùng.
Phố cổ Vienna[b]
Thành phố của những đêm trắng mộng mơ
Thiên nhiên đã ưu đãi cho thành phố này những đêm trắng mộng mơ và lãng mạn nhất thế giới. Từ cuối tháng 5 cho đến đầu tháng 7, St. Petecbua không có ban đêm. Vào thời gian này, đường phố không bật đèn, tất cả được hiện lên trong ánh sáng huyền diệu như trong các câu chuyện cổ tích. Câu chuyện “Đêm trăng trắng” của Dostoyevky đã làm say đắm bao thế hệ độc giả, nhưng sẽ còn say đắm lòng người hơn khi trong những đêm trắng nên thơ ấy, bạn bồng bềnh cùng con thuyền nhỏ trên sóng nước Neva, lướt nhẹ dưới những chiếc cầu hùng vĩ từ từ mở ra.
St. Petecbua là thành phố cảng lớn nhất nước Nga. Để tàu bè ra vào cảng thuận lợi, người ta đã cho xây dựng hệ thống cầu mở. Hàng ngày cứ vào khoảng 2 giờ sáng, trên dòng sông này sẽ diễn ra cảnh tượng ngoạn mục nhất, từng chiếc cầu từ từ mở ra và các con tàu nối đuôi nhau ra vào càng.
“Trong tim tôi có một dòng sông cho riêng mình…”, có lẽ trong mỗi trái tim của người dân St. Petecbua luôn có dòng sông Neva. Hãy đến đây, để rồi bạn cảm thấy trái tim dào dạt theo sóng nước Neva và tôi tin rằng bạn sẽ cảm thấy “yêu” ngay từ phút gặp đầu tiên…