Cuộc sống sẽ thật hài hòa nếu mỗi người hiểu hơn về người khác. Trong các loại trí tuệ của con người thì trí tuệ cảm xúc là loại trí tuệ rất quan trọng trong cuộc sống cũng như quyết định thành công của mỗi người. Để tác động đến người khác thành công, thiết lập một mối quan hệ hiệu quả, làm cho người khác hài lòng về mình … thì không thể không tìm hiểu về cảm xúc của họ …
Có nhiều cách phân loại cảm xúc của con người và tất nhiên cũng có nhiều cung bậc cảm xúc tương
ứng: vui, hạnh phúc, ngạc nhiên, sung sướng, lo lắng, trăn trở, đau khổ, buỗn bã, mệt mõi, căng thẳng, hoảng loạn … và nhiều loại cảm xúc khác. Những nghiên cứu tâm lí còn khẳng định, con người có bao nhiêu ánh mắt và bao nhiêu nụ cười thì sẽ có bấy nhiêu cảm xúc tương ứng. Chính vì thế, hiểu được cảm xúc của người khác quả thực là không dễ dàng nhất là khi sự thay đổi cảm xúc của con người diễn ra khá nhanh chóng và cũng đầy phức tạp.
Việc tìm hiểu được cảm xúc của người khác sẽ giúp cho cá nhân mỗi người tác động hiệu quả hơn.
Thông thường trong giao tiếp, trò chuyện hay những tác động (trong cuộc sống và công việc) sẽ hiệu quả hơn nếu như mỗi người biết khéo léo tác động đúng với tâm trạng, cảm xúc của đối tác. Việc tìm hiểu cảm xúc vui, buồn, đau khổ của người khác sẽ làm cho mình cảm thất dễ dàng đồng cảm, chia sẻ và tương tác …
Thông thường, nhiều bạn trẻ thất bại trong giao tiếp hay trong công việc chỉ vì chưa biết khai thác và phát huy những kĩ năng này. Xin tiền mẹ để đóng học phí, xin mẹ đi sinh nhật một người bạn ở khá xam trao đổi với cha mẹ về tình hình học tập bị sa sút, đi chơi về trễ … tất cả điều có thể thất bại nếu không chú ý đến trạng thái cảm xúc của cha mẹ. Điều này không phải dễ dàng nếu như chính bản thân chúng ta không hiểu được cảm xúc dễ chịu hay khó chịu, tích cực hay tiêu cực của người hân, của thầy côm của bạn bè để tác động một cách hợp lí. Nếu nhận ra được những biểu hiện này chính xác (dù chỉ là tương đối) chắc chắn mỗi người chúng ta sẽ có thể thắng cuộc và đạt được mục tiêu của mình dễ dàng và đơn giản hơn.
Chính vì thế, chúng ta nên nỗ lực quan sát người khác để nhận ra những yếu tố thuộc về cảm xúc. Cảm xúc của con người thường bộc lộ rõ nhất thông qua ánh mắt hoặc trạng thái đôi mắt. Ánh mắt được hiểu đó là cái nhìn, còn đôi mắt thể hiện rõ cảm xúc thông sự cử động, thông qua vị trí của cơ mắt …. Khi chúng ta buồn, ánh mắt thường sẽ cụp xuống và vùng cơ mắt sẽ trĩu nặng … Khi vui, ánh mắt thườn chuyển hướng về phía trên và cái nhìn thường hướng lên so với chiều ngang của đôi mắt … Tất cả những điều này là những thông tin rất quan trọng giúp cho chúng ta có thể thăm dò tâm lí đối tượng một cách hữu hiệu để có những tác động hợp lí …
Ngoài ra, chính lời nói và những yếu tố có liên quan như âm sắc, tốc độ khi nói … sẽ cho biết tâm
trạng hay cảm xúc của người khác. Lúc vui, con người thường nói với một âm sắc rất “sáng” và tốc độ tương đối nhanh. Lúc buồn, con người thường nói bằng cách trì giọng … Đừng vội xin xỏ hay phê phán lúc người khác đang buồn, phải khéo léo tận dụng cảm xúc vui vẻ của đối tượng để chia sẻ và quan tâm dựa trên khả năng phán đoán tâm lí đối tượng. Cảm xúc của họ sẽ tạo ra những hiệu ứng th ật bất ngờ và lí thú … Việc phán đoán cảm xúc của người khác sẽ giúp cho mỗi người chúng ta, đặc biệt là các bạn trẻ, dễ dàng tìm ra được sự đồng thuận của đối tượng. Khi tìm hiểu và khám phá được sở thích và tâm lí của đối tượng chắc chắn rằng việc “nhầm lẫn” sẽ không bao giờ diễn ra mà thay vào đó là sự tương tác rất tích cực theo hướng cả hai cùng có lợi. Nhìn nhận và giải quyết được vấn đề này sẽ tạo nên những hiệu ứng rất đặc biệt đảm bảo sự tương tác tích cực mang giá trị hai chiều để mỗi người đều cảm thấy thoải mái và vui vẻ trong cuộc sống … Việc phán đoán cảm xúc của người khác sẽ là nền tảng rất quan trọng để mỗi người biết kiềm chế cảm xúc của mình cũng như tìm ra phương án tác động phù hợp nhất nhằm đạt được những tiếng nói chung đầy giá trị.
* Bài tập: Nhận diện chân dung cảm xúc
Để hiểu được cảm xúc của người khác, bạn hãy quan sát những biểu tượng dễ thương sau đây. Hãy chú ý thật kĩ
và cố gắng dùng những từ ngữ ngắn gọn để mô tả cảm xúc mà bạn nhận ra được ở mỗi biểu tượng. Cũng nên tâp tr ung
đến sự khác nhau giữa những cảm xúc khi quan sát các khuôn mặt phía dưới bạn nhé !
Sau khi quan sát từng biểu hiện cảm xúc ở những khuôn mặt khác nhau, bạn có nhận ra rằng, mình nên ứng dụng
kĩ năng này khi giao tiếp hoặc hoạt động cùng với mọi người trong cuộc sống.